ဓုတင္အရာ၌ဧတဒဂ္ရရွင္မဟာကႆပမေထရ္အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ

ဓုတင္အရာ၌ဧတဒဂ္ရရွင္မဟာကႆပမေထရ္အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ

အရွင္မဟာကႆပမေထရ္အေလာင္းေရွးဆုေတာင္း---အရွင္မဟာကႆပအေလာင္းေတာ္သည္ ပဒမုတၱရဘုရားလက္ထက္ေတာ္ဝယ္ဟံသာဝတီျမိဳ႔၌ ကုေဋရွစ္ဆယ္ၾကြယ္ဝေသာ ဝိေဒဟမည္ေသာ သူၾကြယ္ျဖစ္ခဲ့ေလသည္။ တေန႔ေသာအခါ ေက်ာင္းေတာ္သို႔သြားစဥ္ဘုရားရွင္က မဟာနိသဘမည္ေသာ မေထရ္ကို“ဓုတင္အရာ၌ အျမတ္ဆံုး=ဧတဒဂ္ရာထူး” ခ်ီးျမႇင့္ေတာ္မူတာ ၾကားသိရ၍ ၾကည္ညိဳစိတ္ျဖစ္ေပၚလာေသာေၾကာင့္ နက္ျဖန္အတြက္ ဘုရားအမွဴးရွိေသာရဟန္းသံဃာအား ဆြမ္းဖိတ္ခဲ့ေလသ ည္။ ေဝေဒဟဥပါသကာသည္ ေနာက္ေန႔ဝယ္ ဘုရားရွင္ႏွင့္ ရဟန္းသံဃာေတာ္တို႔အား ဆြမ္းဆက္ကပ္ေနေသ ာအခါတြင္ ဆြမ္းခံၾကြလာေသာ မဟာနိသဘေထရ္ကို ျမင္၍ သပိတ္ေတာင္းယူကာ အိမ္တြင္းသို႔ပင့္ေခၚေသာ္လည္း မေထရ္ျမတ္က “ဒါယကာအိမ္တြင္းသို႔ဝင္၍ ေနထို္င္ရန္ အပ္စပ္လိမ့္မည္မဟုတ္”ဟု ေျပာဆိုေတာ္မူေလသည္။ ဥပါသကာသည္ သပိတ္အျပည့္ ဆြမ္းထည့္၍ မေထရ္ျမတ္အား ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းေလသည္။

ထို႔ေနာက္ ဘုရားရွင္၏အနီးသို႔ျပန္လာ၍ “ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘု ရား...မဟာနိသဘေထရ္ကို အိမ္တြင္းသို႔ ပင့္ပါေသာ္လည္း အရွင္ျမတ္သည္ မဝင္လိုပါ။ ထိုမေထရ္ျမတ္မွာ အရွင္ဘုရားတို႔၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးထက္ သာလြန္ေသာ ဂုဏ္ေက်းဇူးမ်ား ရွိပါသလားဘုရား”ဟုေမးျမန္းေလွ်ာက္ ထားေလသည္။

ဘုရားရွင္တို႔၏သႏၲာန္ေတာ္၌ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို ဝန္တိုမႈတရား-ဟူ၍ လံုဝမရွိပါ (ဗုဒၶါနဥၥ ဝဏၰမေစၧရံ နာမ နတၳိ)၊ သို႔ျဖစ္၍ ဘုရားရွင္က “ဒါယကာ...ငါတို႔သည္ ဆြမ္းကိုငံ႔၍ အိမ္၌ ထိုင္ေနၾကကုန္၏၊ နိသဘမေထရ္ကား ဤသို႔ ထိုင္၍ ဆြမ္းကို ငံ႔လင့္မႈအလင္းပင္မျပဳေခ်၊ ငါတို႔သည္ ရြာနီးေက်ာင္း၌ ေနထိုင္ၾကကုန္၏။ နိသဘေထရ္ကား ေတာေက်ာင္း၌သာ ေနေလ့ရွိ၏။ ငါတို႔သည္ အမိုးရွိေသာေက်ာင္း၌ ေနထိုင္ၾကကုန္၏။ နိသဘေထရ္ကား ဟင္းလင္းအျပင္ လြင္တီးေခါင္၌ သာလွ်င္ေနေလ့ရွိ၏” ဟု မေထရ္ျမတ္၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးမ်ားကိုအက်ယ္ ေဟာၾကားေတာ္မူေလသည္။

ေဝေဒဟဥပါသကာသည္ အတိုင္းထက္အလြန္ သဒၶါၾကည္ညိဳျဖစ္ကာခုနစ္ရက္တိုင္တိုင္ ဆြမ္းအလွဴႀကီးေပးျပီးေနာက္ ခုနစ္ရက္ေျမာက္ေန႔မွာ ဘုရားအမွဴးရွိေသာရဟန္းအေပါင္အား တိစီဝရိတ္တစံုစီ လွဴဒါန္းဆက္ကပ္ျပီးလွ်င္မဟာနိသဘ မေထရ္ ရအပ္ေသာ ရာထူးကဲ့သို႔ဓုတင္အရာ၌ အျမတ္ဆံုး ဧတဒဂ္ရာထူးကို ေတာင္းဆုေခၽြခဲ့ေလသည္။

ေနာက္ဆံုးဘဝ၊ ရဟန္းပ၊ ဓုတဧတဒဂ္---ထိုဆုေတာင္းေၾကာင့္ပင္ ေနာက္ဆံုးဘဝ ေဂါတမဘုရားရွင္ လက္ထက္ေတာ္ဝယ္အရွင္မဟာကႆပ အမည္ေတာ္ျဖင့္ “ကိေလသာကို ခါတြက္ေၾကာင္း ေကာင္းျမတ္ေသာ ဓုတင္ပဋိပတ္အက်င့္ျမတ္ကို ကိုယ္တိုင္လည္း က်င့္သံုး၍ သူတပါးတို႔ကိုလည္း ေဟာၾကားျပသ ဆိုဆံုးမၾကေသာ ဘုရားရွင္၏ တပည့္ရဟန္းတို႔တြင္ အျမတ္ဆံုး ဧတဒဂ္ရာထူး”ကို ရရွိေတာ္မူေလသည္။(အံ-႒-၁၊ ၁၂၆၊ ၁၄၃)

ဥရုေဝလကႆပ, နဒီကႆပ, ဂယာကႆပ, ကုမာရကႆပ-ဟူေသာ ဤငယ္ကုန္, အလြန္ငယ္ကုန္ေသာ မေထရ္တို႔ကိုစြဲ၍ ႀကီးျမတ္ေတာ္မူေ သာေၾကာင့္“မဟာကႆပ”ဟု ေခၚသည္။

မွတ္ခ်က္။ ။ ဗာကုလေထရ္သည္ကိုယ္တိုင္ ဓုတင္က်င့္ေတာ္မူ၏။ သူတပါးတို႔အား ဓုတင္ကို ေဟာၾကားေတာ္ မမူေခ်။ ဥပနႏၵေထရ္သည္ကိုယ္တိုင္ေတာ့ ဓုတင္မက်င့္၊ သူတပါးတို႔အားသာဓုတင္ကို ေဟာၾကားေတာ္မူသည္။ မဟာကႆပေထရ္ကား ကိုယ္တိုင္လည္း ဓုတင္က်င့္၍ သူတပါးတို႔အား ေဟာၾကားေတာ္မူေလသည္။(အံ-႒-၁၊ ၁၂၆၊ ၁၂၇)